صفحه اصلی

نشست علمی «امنیت از منظر قرآن کریم» در انجمن مطالعات سیاسی حوزه با ارائه حجت الاسلام دکتر نجف لک زایی در تاریخ23خرداد 96 برگزار شد.

این نشست که همراه با حضور استادان اندیشه سیاسی اسلام بود، دکتر لک زایی در این نشست به بررسی این نکته پرداخت که یک نظریۀ امنیتی باید به هفت پرسش پاسخ بدهد:

مفهوم امنیت، ابعاد امنیت، مرجع امنیت، سطح امنیت، خودی و غیر خودی یا دوست و دشمن، روش‌های تحصیل امنیت، راهکارهای استراتژیک امنیتی. وی سپس با توجه به این که غالب نظریات امنیتی امروزه تحت تاثیر مکتب کپنهاک و نظریه پردازانی مانند باری بوزان، می باشند؛ به این نکته پرداخت که امروزه ما بیش از هر زمانی دیگر به نظریه بومی امنیت نیاز داریم. ایشان در ادامه، به این نکته اشاره کرد که در قرآن کریم مفاهیم و واژه های متفاوتی دال بر امنیت وجود دارد که باید آنها را به دقت بررسی کرد.

وی برای نمونه به مفهوم «قریه» و جمع آن «قری» اشاره کرد و بیان داشت که این واژه  به معنی عام یک واحد سیاسی-اجتماعی است که گاه به معنی دولت نیز می باشد و در قرآن، بحث از «قریه آمنه»، (دیار امن، شهر امن و دولت امن) به میان آمده است؛ خداوند در آیۀ 82 سوره انعام می فرماید:  «الَّذينَ آمَنُوا وَ لَمْ يَلْبِسُوا إيمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ‏ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ» در این آیه به چند نکته اشاره شده است، اول ایمان، دوم عدم آمیزش ایمان به ظلم و ستم؛ سپس می گوید این گونه افراد، دارای امنیت هستند، آیت الله جوادی آملی، «امن» در آیه را اعم از امنیت دنیوی و اخروی می داند.  لذا این آیه یکی از آیات کلیدی در نظریۀ امنیت قرآن کریم به شمار می آید. وی سپس در آیات مربوط به قریه آیات متعددی از جمله این آیه را خواند که «وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَرْيَةً كَانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً يَأْتِيهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِنْ كُلِّ مَكَانٍ فَكَفَرَتْ بِأَنْعُمِ اللَّهِ فَأَذَاقَهَا اللَّهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا كَانُوا يَصْنَعُونَ»(نحل،112). اگر ایمان باشد، امنیت و فراوانی هم به دنبال آن می آید، اما کفر به نعمتها، لباس «جوع و خوف» را به دنبال دارد که ناامنی  و ترس است. وی مفهوم «قریه» را با بهره از کتب لغت، تحلیل لغوی کرد و در کنار آن به مفاهیم دیگر مانند «بلد امن» اشاره کرد. وی سپس، به پرسشهای حاضران پاسخ گفت.در پایان، شرکت کنندگان در ضیافت افطار حاضر شدند.